Schronisko w Starym Łomiku


Schronisko w Starym Łomiku to interesujący obiekt, znajdujący się w grupie Pomorskich Skał, położony w północno-zachodniej części Olkusza, w malowniczym województwie małopolskim. Zlokalizowane jest po wschodniej stronie ulicy Długiej, w osiedlu Pomorzany, które jest częścią Wyżyny Olkuskiej, stanowiącej również element większej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.

To naturalne schronisko usytuowane jest w pobliżu pozostałości nieczynnego kamieniołomu, w podstawie bezimiennej skałki, która jest najmniejsza i najdalej wysunięta na zachód spośród Pomorskich Skał. Jego otwór wykazuje ekspozycję południowo-zachodnią i jest przykryty niewielkim okapem. Wnętrze schroniska skrywa stromy, wąski korytarzyk, który na dnie skrywa ciasną szczelinę, sięgającą głębokości 1,9 m. Warto zaznaczyć, że w odległości około 1,5 m od dna, szczelina krzyżuje się z inną, również bardzo wąską, co tworzy ciekawe uformowanie przestrzenne.

Schronisko, o tektonicznym pochodzeniu, powstało w płytowych wapieniach z jury późnej. Jego formacja miała miejsce na ciosowej szczelinie, w wyniku odspojenia bloków skalnych pomiędzy ławicami wapienia. Interesującym aspektem tej skały jest jej budowa, która składa się z warstw wapienia ławicowego oraz skalistego, widocznych na skarpie kamieniołomu. Na stropie schroniska można dostrzec spore głazy, które mogą potencjalnie odpaść.

Warto zwrócić uwagę, że rozproszone światło słoneczne dociera do wnętrza schroniska jedynie na głębokość około 2 m. Co ciekawe, schronisko nie dysponuje własnym mikroklimatem ani naciekami jaskiniowymi, co czyni je jeszcze bardziej unikalnym miejscem do badań geologicznych.

Historia eksploracji i dokumentacji

Na stoku, gdzie znajduje się schronisko, wcześniej wydobywano niewielkie ilości wapienia do celów gospodarczych. To interesujące miejsce przez długi czas nie było odnotowane w literaturze dotyczącej regionu.

W listopadzie 1988 roku, na zlecenie Zarządu Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w województwie katowickim, przeprowadzono szczegółowe pomiary.

Badaniami tymi zajęli się A. Polonius oraz J. Sławiński, którzy opracowali dokładny opis schroniska. Natomiast plan schroniska przygotował A. Polonius, co przyczyniło się do lepszego zrozumienia jego struktury i znaczenia.

Przypisy

  1. a b c d AdamA. Polonius AdamA., Schronisko w Starym Łomiku, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 11.07.2019 r.]
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 12.07.2019 r.]
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: PWN, 1998 r., ISBN 83-01-12479-2.

Oceń: Schronisko w Starym Łomiku

Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:23