Łukasz Barczyk, urodzony 2 września 1974 roku w Olkuszu, to niezwykle utalentowany polski reżyser, scenarzysta oraz producent filmowy. Współcześnie jest również wykładowcą akademickim, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój przyszłych pokoleń twórców filmowych.
Znany jako autor dramaturgicznych dzieł psychologicznych, Barczyk zdobył uznanie zarówno na krajowej, jak i międzynarodowej arenie filmowej, osiągając sukcesy na wielu festiwalach filmowych.
Życiorys
Wykształcenie
Łukasz Barczyk ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Jest absolwentem Wydziału Reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi, który ukończył w 1998 roku. W 2016 roku uzyskał stopień doktora sztuki filmowej na tym samym wydziale PWSFTViT.
Film
Pierwszym pełnometrażowym filmem Łukasza Barczyka był Patrzę na ciebie, Marysiu (1999), w którym w głównych rolach wystąpili Maja Ostaszewska oraz Michał Bukowski. Fabuła przedstawia zawirowania młodego małżeństwa Michała i Marysi oraz ich dylematy życiowe. Małżonka pragnie stabilizacji oraz dzieci, zaś mąż obawia się odpowiedzialności i pragnie wolności. W 2000 roku zdobył prestiżową nagrodę dla najlepszego debiutanta na 25. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Tego samego roku otrzymał również nagrodę im. Andrzeja Munka dla debiutujących reżyserów oraz nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych FIPRESCI w 2001 roku.
W 2003 roku Barczyk zrealizował dramat psychologiczny Przemiany, który skupia się na złożonych relacjach rodzinnych. Akcja toczy się w dworku w prowincjonalnym otoczeniu, a w rolach głównych wystąpiły Maja Ostaszewska, Katarzyna Herman oraz Aleksandra Konieczna. Przybycie narzeczonego jednej z sióstr (Jacek Poniedziałek) staje się punktem zwrotnym, odkrywającym rodzinne tajemnice i urazy. Film był prezentowany na licznych festiwalach, zdobywając trzy nagrody na Festiwalu Filmowym w Turynie, w tym Nagrodę Specjalną Jury.
W 2009 roku zrealizował Nieruchomy poruszyciel, który łączył elementy thrillera oraz dramatu psychologicznego. Film badał poważną kwestię molestowania seksualnego, wystawiając na próbę moralne granice w polskim kinie. W rolę ofiary wcieliła się debiutująca Marieta Żukowska, natomiast psychopatycznego dyrektora huty szkła zagrał Jan Frycz.
Kolejnym jego dziełem był film Italiani z 2011 roku, będący luźną adaptacją opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego Hamlet piemoncki. Przedstawia on intymną historię kazirodczej relacji matki i syna. Reżyser zebrał znakomitą obsadę, w tym aktorów Teatru Nowego oraz Krzysztofa Warlikowskiego.
Film Hiszpanka z 2015 roku pokazuje wojenne zmagania połączone z metaforyką walki o wolność. Film, pełen surrealistycznych obrazów, spotkał się z mieszanymi reakcjami. W kolejnej produkcji Soyer z 2017 roku, Barczyk portretuje współczesne kapitalistyczne społeczeństwo i wegetariańskie przesłanie głównego bohatera, Konrada Sadko „Soyera” (Maciej Musiałowski).
W nadchodzącym 2024 roku, Barczyk zaprezentuje dramat psychologiczny Próba łuku, osnuwający temat tajemnic zniknięcia małżonka głównej bohaterki Marty, granej przez Marietę Żukowską.
Teatr Telewizji
W 2004 roku Barczyk wziął na siebie reżyserię swojego pierwszego spektaklu dla Teatru Telewizji. Stworzył takie sztuki jak Beztlenowce oraz Kostka smalcu z bakaliami, oparte na tekstach Ingmara Villqista. Te spektakle dotykały tematów homoseksualnych, co było pionierskie w polskiej telewizji. Barczyk zyskał uznanie, gdy Redbad Klynstra otrzymał nagrodę za rolę Maga w Beztlenowcach na festiwalu Dwa Teatry.
Później zrealizował również Hamleta, którego akcja miała miejsce w klimatycznych wnętrzach kopalni w Wieliczce. Do teatru zaprosił gwiazdy znane z polskiego kina, takie jak Grażyna Szapołowska oraz Janusz Gajos. Spektakl zdobył nagrodę publiczności na Festiwalu Filmowym w Kazimierzu.
Telewizja
Łukasz Barczyk spędził wiele lat związany z Telewizją Polską. W tej instytucji opracował nowe koncepcje kultowych programów, takich jak Pegaz oraz Kocham Kino, którymi reżyserował przez wiele lat. Współtworzył również kanał TVP Kultura, gdzie odpowiadał za różnorodne programy kulturalne oraz prowadzenie pasma eksperymentalnego Strefa alternatywna.
W latach 2011-2015 pełnił rolę dyrektora w S.F.KADR, najstarszym polskim państwowym studiu filmowym. Jako producent i współproducent stworzył szereg pełnometrażowych filmów fabularnych i dokumentalnych, w tym produkcje takie jak Sąsiady, Papusza czy Jesteś Bogiem.
Filmografia
Twórczość Łukasza Barczyka obejmuje bogaty zbiór filmów, w których pełnił różnorodne funkcje, takie jak reżyser, scenarzysta czy producent. Poniżej przedstawiamy jego najważniejsze osiągnięcia filmowe.
- 1999 – Patrzę na ciebie, Marysiu – reżyser, scenarzysta, producent,
- 2003 – Przemiany – reżyser, scenarzysta, producent,
- 2007 – Nieruchomy poruszyciel – reżyser, scenarzysta, aktor,
- 2011 – Gli Italiani – reżyser, scenarzysta, producent,
- 2015 – Hiszpanka – reżyser, scenarzysta, producent,
- 2017 – Soyer – reżyser, scenarzysta, producent,
- 2023 – Próba łuku – reżyser, scenarzysta, producent.
Filmy krótkometrażowe
- 1997 – Wrogowie ognia – współpraca,
- 2005 – Pajęczyna szczęścia – aktor.
Etiudy
- 1995 – Historia podejrzana – reżyser, aktor,
- 1995 – Kołobrzeg – reżyser, scenarzysta,
- 1995 – Letni poranek – współpraca,
- 1995 – Max – reżyser, montażysta,
- 1995 – Scenka 5 w Niemcy – reżyser,
- 1995 – Portret ojca – współpraca,
- 1996 – Nic się nie stało – reżyser,
- 1996 – Zagraj to jeszcze raz, sam – realizacja telewizyjna,
- 1996 – Zanim powiesz „kocham” – współpraca operatorska,
- 1996 – scenka bez tytułu – reżyser,
- 1998 – Irytujące buczenie lodówki – reżyser,
- 1998 – Nie wiem, jak będzie – reżyser,
- 2001 – Idź do przodu – opieka pedagogiczna,
- 2001 – Kierunek stolica – opieka artystyczna,
- 2001 – Następny dzień – opieka pedagogiczna,
- 2001 – Spokój w głowie – opieka pedagogiczna,
- 2002 – Na razie – opieka pedagogiczna,
- 2007 – Żeby nie było niczego – opieka artystyczna,
- 2008 – Trening – opieka artystyczna,
- 2008 – Universal Spring – opieka pedagogiczna.
Teatr Telewizji
Łukasz Barczyk jest utalentowanym reżyserem, który zaprezentował swoje umiejętności w ramach rodzimego Teatru Telewizji. Jego dorobek artystyczny obejmuje szereg znaczących produkcji, które zdobyły uznanie widzów oraz krytyków. Wśród jego znakomitych dzieł można wyróżnić:
- Beztlenowce (2001, z Mają Ostaszewską, Karoliną Gruszką, Małgorzatą Hajewską-Krzysztofik, Redbadem Klynstrą i Arturem Urbańskim),
- Hamlet (2003, z Michałem Czerneckim, Januszem Gajosem, Grażyną Szapołowską, Kamillą Baar i innymi),
- Fantom (2003, z Mają Ostaszewską, Urszulą Grabowską, Maciejem Kozłowskim oraz Wojciechem Kalarusem),
- 51 minut (2003, z Stanisławą Celińską, Adamem Woronowiczem oraz Bogusławem Sochnackim),
- Na południe od granicy (2006; adaptacja powieści Murakamiego; w rolach głównych Piotr Szczerbic, Ewa Bukowska, Karolina Lutczyn, Monika Pikuła),
- Brzeg – Opole (2006, z Joanną Drozdą i Martą Ojrzyńską).
Warto podkreślić, że Barczyk w swoich realizacjach potrafi połączyć głęboką interpretację z emocjonalnym przekazem, co czyni jego sztuki wyjątkowymi na tle współczesnego teatru telewizyjnego.
Nagrody i wyróżnienia
Łukasz Barczyk, uznany reżyser, zdobył liczne wyróżnienia na przestrzeni swojej kariery. Wyróżnienia, które przyczyniły się do jego renomy, obejmują następujące osiągnięcia:
- W 2000 roku otrzymał nagrodę za debiut reżyserski na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za film „Patrzę na ciebie, Marysiu”,
- W tym samym roku zdobył także Nagrodę im. Andrzeja Munka, przyznawaną przez PWSFTviT za ten sam film,
- Rok później, w 2001, otrzymał nagrodę specjalną na MTF w Mannheim również za „Patrzę na ciebie, Marysiu”,
- Tego samego roku został wyróżniony przez jury ekumeniczne na MTF w Mannheim za swoje osiągnięcia w tej produkcji,
- W 2001 roku zdobył nagrodę dla najlepszego spektaklu Teatru TV „Beztlenowce” na Lecie Filmów w Kazimierzu Dolnym,
- W 2002 roku zyskał uznanie za reżyserię spektaklu „Beztlenowce” na Krajowym Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w Sopocie,
- Rok 2003 przyniósł kolejne sukcesy, w tym nagrodę Prezesa Zarządu Telewizji Polskiej na FPFF w Gdyni,
- Na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Turynie zdobył Nagrodę FIPRESCI za film „Przemiany”, docenioną za „niespotykaną intensywność, jaką zademonstrowali wszyscy aktorzy, portretując swoich bohaterów”,
- W tym samym czasie przyniesiono mu również Nagrodę Młodych (Cinemavenire Award) za umiejętne przedstawienie narracji i reżyserię w tym filmie,
- W 2003 roku zdobył także Specjalną Nagrodę Jury na MFF w Turynie za film „Przemiany”,
- Rok 2004 przyniósł Platynową Nagrodę REMI w kategorii Performance Arts na WorldFest Independent Film Festival w Houston za spektakl „51 minut”,
- W tym samym roku jego spektakl „Hamlet” również został nagrodzony jako najlepszy spektakl Teatru TV na Lecie Filmów w Kazimierzu Dolnym.
Przypisy
- Próba łuku – recenzja filmu [Gdynia 2024] [online], naEKRANIE.pl, 30.09.2024 r. [dostęp 10.10.2024 r.]
- Marieta Żukowska [online], Wikipedia, wolna encyklopedia, 25.09.2024 r. [dostęp 10.10.2024 r.]
- Barczyk nagrodzony w Turynie [online], filmweb.pl, 07.06.2024 r. [dostęp 10.10.2024 r.]
- Nieruchomy proruszyciel to thriller erotyczny?!? [online], gazetapl, 01.01.2013 r. [dostęp 10.10.2024 r.]
- To była jej pierwsza główna rola. Musiała zagrać w wielu śmiałych scenach [online], film.interia.pl [dostęp 10.10.2024 r.]
- JanuszJ. Wróblewski, Recenzja filmu: „Nieruchomy poruszyciel”, reż. Łukasz Barczyk [online], polityka.pl, 2008 [dostęp 10.10.2024 r.]
- „Italiani” Łukasza Barczyka / Film / dwutygodnik.com [online], dwutygodnik.com [dostęp 10.10.2024 r.]
- Hiszpanka. Upiorny sen Paderewskiego. Recenzja [online], wpolityce.pl [dostęp 10.10.2024 r.]
- Barczyk kręci „Hiszpankę” [online], film.interia.pl [dostęp 10.10.2024 r.]
- Grypa szaleje w lunaparku. Łukasz Barczyk – Hiszpanka [online], Kultura Liberalna, 02.02.2015 r. [dostęp 10.10.2024 r.]
- Łukasz Barczyk, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 20.10.2024 r.]
- Ją znają w Polsce wszyscy, a jej ukochanego? „Odbiła” go koleżance [online], film.interia.pl [dostęp 10.10.2024 r.]
- Nagroda im. Munka dla Łukasza Barczyka [online], Filmweb [dostęp 10.10.2024 r.]
- Soyer – Film w Interia.pl [online], film.interia.pl [dostęp 10.10.2024 r.]
- Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 10.10.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Mosze Berger | Adam Marczukiewicz | Olgerd Dziechciarz | Magdalena Świerczek-Gryboś | Mirosław Krawczyk | Henryk Kuminek | Marcin Styczeń | Rafał Kowal | Tomasz Tarasin | Kuba Molęda | Maciej Molęda | Marek Sołtysik | Zbigniew Janik | Halina Wyrodek | Jerzy Skoczylas (satyryk) | Jacek Trznadel | Halina KuźniakównaOceń: Łukasz Barczyk