Magdalena Świerczek-Gryboś

---

Życiorys

W czasie swoich lat szkolnych Magdalena Świerczek-Gryboś odnosiła pierwsze sukcesy w konkursach poetyckich. Kolejnym istotnym krokiem w jej karierze literackiej bylo uczenie się tworzenia fantastyki na portalu fantastyka.pl, który jest podległy redakcji czasopisma „Nowa Fantastyka”. Jej szczególne zainteresowanie tym gatunkiem literackim zrodziło się z intelektualnego dziedzictwa ojca oraz zamiłowania do eksploracji alternatywnych światów.

Po ukończeniu kilku kierunków oraz specjalizacji na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, Magdalena zdobyła wiedzę z zakresu filozofii oraz etyki. Jej opiekun pracy magisterskiej, profesor Tadeusz Gadacz, wprowadził ją w świat refleksji nad twórczością Stanisława Lema. Poświęciła swoje badania analizie fantastykonaukowych aspektów twórczości Lema, koncentrując się na jego wymiarach etycznych i filozoficznych. Efektem jej studiów była nie tylko praca magisterska, ale również liczne wystąpienia na naukowych konferencjach, artykuły oraz własne dzieła literackie.

Po obronie pracy zaproponowano jej kontynuację edukacji w formie studiów doktoranckich z zakresu filozofii, gdzie badała zakresy fantastyki oraz mniej znane fale feminizmu. Po trzech latach zdecydowała się jednak na rezygnację z doktoratu, jak sama relacjonowała w okładkowym opisie swojej powieści Dzieci Burzy, „na rzecz redagowania fantastyki”. W ciągu ostatnich lat intensywnie współpracowała jako redaktorka z Grupą Wydawniczą Fantazmaty oraz wieloma innymi wydawcami, w tym z SQN oraz czasopismem Urania i siecią Empik.

W 2021 roku otrzymała diagnozę Zespołu Aspergera, którą zdecydowała się publicznie ujawniać. Zacząła dokumentować swoje doświadczenia oraz objawy związane z tym zaburzeniem, zwracając szczególną uwagę na różnice pomiędzy objawami występującymi u kobiet, a tymi typowymi dla mężczyzn. Od 2022 roku mieszka w Gdańsku, gdzie kontynuuje swoje literackie i redaktorskie pasje.

Twórczość

W 2019 roku premierę miały dwie powieści autorstwa Magdaleny Świerczek-Gryboś, a były to: Openminder oraz Dzieci Burzy. Openminder to powieść będąca połączeniem socjologicznych i science fiction, w której motywy postapokaliptyczne oraz cyberpunkowe nadają jej unikalny charakter. Akcja rozgrywa się w roku 2076 w świecie, który został podzielony ideologicznie na Wschód i Zachód. W tej rzeczywistości obywatele Zachodu zostali zaszczepieni przeciwko złu. Miejscem akcji jest zrujnowany przez wojnę Kraków, a tytułowi openminderzy, czyli „wojownicy umysłu”, pilotują mechy w wirtualnej rzeczywistości.

Redaktor Michał Cetnarowski, w swoim posłowiu, określił tę powieść jako „patchwork science fiction”, podkreślając jednocześnie, że jest to powieść „po komiksowemu przerysowana, bezczelna jak teledysk, a zarazem poważna i zaangażowana”. Autorka staje się jednym z pierwszych głosów w Polsce, które prezentują taki styl twórczy. Z kolei Dzieci Burzy to powieść z gatunku science-fantasy, która przedstawia losy multiwersum, gdzie nasz świat jest tylko jednym z wymiarów, a jego istnienie wisi na włosku. To dzieło zostało uhonorowane tytułem najlepszej książki na zimę 2019 w plebiscycie Granice.pl.

Rok 2020 przyniósł nową powieść autorki, Trupokupcy, wydaną pod redakcją Ewy Białołęckiej. Historia ta ukazuje świat, który został przekształcony przez nieodpowiedzialną walkę z ociepleniem klimatu, w wyniku czego z głębokości ziemi budzą się starożytne duchy. Akcja toczy się głównie w wiejskich okolicach Śląska, a utwór łączy w sobie elementy postapokaliptyczne, mity słowiańskie, steampunk i rural fantasy.

W 2021 roku odbyła się premiera Pustych diabłów, powieści obyczajowej, wzbogaconej o elementy kryminału i realizmu magicznego. Główna bohaterka to młoda kobieta, która boryka się z przeszłością jako dawną narkomanka, próbując odnaleźć swoje miejsce w popandemicznej Polsce, gdzie zmaga się z suszą. Natomiast Lew i stalker z grzywą, opublikowany w 2022 roku, stanowi pierwszy samodzielny zbiór opowiadań autorki, który zapowiada nadchodzącą powieść Nieświat. W tym uniwersum bohaterowie zmagają się z realiami Ziemi, która jest dewastowana przez kosmicznego pasożyta, a także odwiedzają stary Mars i stację kosmiczną. Zbiór ten dedykowany jest zarówno młodzieży, jak i dorosłym, a autorka zrzekła się dochodów z książki na rzecz działalności ekologicznej.

W 2023 roku na rynku literackim zadebiutowało dzieło Wszystkie kolory łabędzi, które czytała Małgorzata Kozłowska. Ta powieść obyczajowa z wątkiem kryminalnym porusza głębokie problemy, takie jak zaszczucie, trauma oraz poszukiwanie własnej tożsamości. Opowiada o niebinarności, toksycznych wzorcach i pułapkach dorastania. Oczekiwanym tytułem na przełomie 2023/2024 roku będzie Nieświat.

Warto zaznaczyć, że w 2019 roku jeden z wierszy autorki zainaugurował trzy koncerty jubileuszowe z okazji czterdziestolecia Zespołu Pieśni i Tańca „Wolbromiacy”, który zdobył Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W kontekście wyróżnień, w 2020 roku Świerczek-Gryboś została nominowana do nagród Nowej Fantastyki w kategorii Nagroda im. Macieja Parowskiego (dawniej Reflektor), a jej dwie powieści znalazły się w gronie nominacji do Nagrody Fandomu Polskiego im. Janusza A. Zajdla. W kolejnym roku autorka ponownie ujrzała swoje nazwisko na liście nominowanych do Nagrody im. Macieja Parowskiego. Ostatnio, w 2023 roku, do Nagrody Zajdla zostało nominowane jej opowiadanie.

Publikacje

Autorka, która zyskała uznanie w literackim świecie, posiada bogaty dorobek twórczy, który obejmuje wiele interesujących książek oraz publikacji. Poniżej przedstawiamy przegląd jej książek, które zdobyły uznanie krytyków oraz czytelników:

• Openminder t. 1, SQN 2019 (nominacja do Nagrody Zajdla),
• Dzieci Burzy, t. 1, Alegoria 2019 (nominacja do Nagrody Zajdla),
• Trupokupcy, SQN 2020,
• Puste diabły, Virtualo (Empik) 2021 (audiobook wydany przez Bibliotekę Akustyczną),
• Lew i stalker z grzywą, SQN 2022,
• Wszystkie kolory łabędzi, EmpikGo 2023,
• Nieświat, SQN 2023/2024.

Oprócz książek, autorka posiada również zbiór opowiadań, które zostały opublikowane w różnych czasopismach i antologiach:

• Wszystkie śmierci Apolinarego, Nowa Fantastyka 3/2018,
• Mózgu, pracuj, Fantom nr 7 2018,
• Nie bój się zniknąć, Magazyn Świąteczny Gazety Wyborczej (projekt Jutronauci) 17-18.11.2018,
• Larwy (modlitwa do Klary), Sny Umarłych, polski rocznik weird fiction 2019,
• Wielki Dzięcioł, Dziwne opowieści. Antologia weird fiction 2021,
• Mleko przekwitłych matek, Niezwyciężone. Antologia opowiadań science fiction, EmpikGo 2021,
• Zapach matki, Sny Umarłych, polski rocznik weird fiction 2021,
• Dokąd idą świstunki?, Tarnowskie Góry. Miejskie opowieści, Almaz 2022,
• Zepsucie, Gruzy. Antologia Postapo, Planeta Czytelnika 2023,
• A dom cieknie, Tarnowskie Góry Niesamowite, Almaz 2023,
• Otchłanie, Młody Technik 4/2024.

Bibliografia rozszerza się również o opowiadania, które znalazły miejsce w e-zinach oraz e-antologiach:

• Głos światów albo kołysanka satelitów, Antologia X na dziesięciolecie Creatio Fantastica 2017,
• Lot motyla, Fantazmaty 2 2018,
• Muerte Blanca, nanoFantazje 1.0 (Fantazmaty) 2018,
• Niemożliwe, Antologia Fantastycznie nieobliczalni wyd. SQN 2018,
• Bardzo trudne samobójstwo, Esensja 2019,
• Dratewka projektujący Wszechświaty, Antologia W głębi snów, Zapomniane Sny 2020,
• Baran, gwiazda podwójna i morze w cynowej wannie, duet z Magdaleną Kucenty, Zbrodnia doskonała (Fantazmaty) 2020,
• Ten wstrętny bóg kaszalotów, Biały Kruk 2020,
• Kości dla trupokupca, Esensja 2021,
• Brzydka baśń albo trupokupiec z prezentami, Antologia charytatywna Szepty wyd. SQN 2022,
• Być martwym jest srebrem, nie istnieć – złotem, Biały Kruk, Wydanie Specjalne Słowo przeciw wojnie, 1/2022 (nominacja do Nagrody Zajdla, wyróżnienie w konkursie Pigmalion Fantastyki),
• Śnieg na plaży, Antologia charytatywna Czego dusza zapragnie, wyd. SQN 2023,
• Czarnobyl cię kocha, biorobocie, Fantazmaty 3 2023,
• Puste rękawy, Antologia charytatywna Zakazane szlaki, Zapomniane Sny 2024.

Działalność literacka

Magdalena Świerczek-Gryboś to utalentowana pisarka, która pełni ważną rolę w organizacji ogólnopolskich konkursów literackich. Jest pomysłodawczynią konkursu „Jestem legendą”, którego efektem jest jedna z największych antologii fantastycznych w naszym kraju, zatytułowana Ja, legenda (Fantazmaty).

Oprócz tego, odpowiada za antologię Nowoświaty na Rok Lema (SQN) oraz jest współautorką Niezwyciężone. Antologia opowiadań science fiction (EmpikGo). Ponadto, zainicjowała wydarzenie, jakim jest Wolbromska Jesień Poetycka. W swojej działalności pisarskiej, podkreśla znaczenie wspierania debiutujących twórców oraz rolę rzetelnego researchu naukowego, który jest kluczowy w tworzeniu literatury gatunku science fiction.

Pełni funkcję prezesa zarządu Polskiej Fundacji Fantastyki Naukowej. Była także komisarzem pierwszej edycji konkursu PFFN, który dotyczył opowiadania fantastycznonaukowego oraz jedną z redaktorek pierwszej antologii PFFN zatytułowanej Ku gwiazdom. Antologia polskiej fantastyki naukowej 2021. Dodatkowo, była współorganizatorką Kongresu Futurologicznego w latach 2021 oraz 2023.

W 2021 roku, podczas obchodów stulecia urodzin Stanisława Lema, pisarka miała zaszczyt być jednym z inicjatorów festiwalu Bomba Megabitowa, który odbył się w Centrum Kongresowym ICE w Krakowie. Również koordynowała blok programowy „Fantastyka i Futurologia” na Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie, który zyskał uznanie dzięki pokazowi najlepszego łazika marsjańskiego w Europie, Kalman.

W 2024 roku, Magdalena Świerczek-Gryboś prowadziła zajęcia na kierunku Kreatywne pisanie na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego, gdzie dzieliła się swoimi umiejętnościami i wiedzą z przyszłymi pisarzami.

---

Oceń: Magdalena Świerczek-Gryboś

---